درباره ی کنسرت لغو شده

 
طبق اخبار حکومتی قرار بود کنسرتی به وسیله ی همایون شجریان در آزادی برگزار شود. سپس و در پی چند و چون هایی درباره ی چگونگی برگزاری و مسائلی که ممکن بود به وجود آید این کنسرت لغو شد اما خواه زمانی که قرار بود برگزار شود و خواه پس از لغو آن، مباجثی در میان جریان های سیاسی از دنبال روان حکومت تا مخالفین آن صورت گرفت. در زیر به  بررسی طرف های درگیر و موضع اصولی در مقابل چنین رویدادهایی می پردازیم ضمن آنکه پیشاپیش باید اشاره کنیم که اخبار حکومت پیرامون چگونگی فرایند برگزاری و لغو آن طبق معمول جمهوری اسلامی در هاله ای از ابهام قرار داشت.
در قضیه ی مزبور 5  گروه درگیرند که عبارتند از:
یک - اصلاح طلبان حکومتی که ارگان های فرهنگی زیر نفوذ آنها یا شرکای نزدیک شان در میان اصول گرایان مجوز کنسرت را صادر کردند؛
دو - همایون شجریان و گروه وی که برگزاری کنسرت را پذیرفتند؛
سه - مردم که قرار بوده است کنسرت به خاطر آنها برگزار شود؛
چهار- جریان اصول گرایان راست که  به احتمال لغو کنسرت به وسیله ی آنها صورت گرفته است؛
پنج- نیروهای مخالف حکومت که در مقابل برگزاری کنسرت مواضع موافق و یا مخالف گرفتند؛
حال به بررسی انگیزه و برخورد این پنج نیرو می پردازیم.
یک - اصلاح طلبان حکومتی
نیت اصلی اصلاح طلبان حکومتی بهبود رایطه شان با مردم است. آنها می خواستند با برگزاری کنسرت فضای جامعه را مفرح کنند و مردم را که به دلیل تورم و گرانی و بی آب و برق و گازی و نیز وجود فضای بین جنگ و صلح کنونی روز به روز بر خشم و نفرت شان از حکومت افزوده می شود آرام و در مسیر مورد پسند خود و آشتی با حکومت هدایت کنند و به اصطلاح «عادی سازی» کنند؛ عادی سازی وضعیتی که نه به شدت غیرعادی است. در عین قصد شان این بود که فضای پس از جنگ دوازده روزه و اکنون و در صورت فعال شدن «مکانیسم ماشه»، فضای دلهره از گرانی و کمیابی کالاها را به سوی «آرامش» سوق دهند.
از دیگر سو اصلاح طلبان حکومتی می خواستند با در دست داشتن ابتکار در رابطه با هنرمندان و  دادن امتیازاتی به آنها، هنرمندان مخالف حکومت را با خود همراه کنند و از نفوذ هنرمندان انقلابی و پبشرو و مترقی به نفع خود استفاده کنند.
از سوی سوم آنها می خواستند از این ابتکار و سیاست استفاده کرده و جای پای خود را در حکومت به ویژه در مقابل جریان راست و اصول گرایان تندرور خواه اکنون و خواه برای سال های آتی و انتخابات مجلس و ریاست جمهوری محکم تر کنند. در عین حال این امکان هست که آنها بخواستند که در صورت امکان و با پس رفتن نسبی مردم پس از برقراری کنسرت، شرایط را برای اجرای برخی سیاست های تهاجمی اقتصادی فراهم کنند.
از سوی چهارم پایه دار شدن اصلاح طلبان حکومتی در میان مردم به هر نسبتی که فرض کنیم (1) تا حدودی به نفع شان در رابطه با گروه  های اصلاح طلب مخالف حکومت از یک سو و گروه های سلطنت طلب و یا گروه های مخالف جمهوری خواه و کلا مخالفین حکومت از رفرمیست تا برانداز از سوی دیگر بود.
با وجود این که قرار بوده این کنسرت مجانی باشد اما شکی نیست که در این سیاست ها- همچون دیگر سیاست ها - تنها چیزی که مد نظر اصلاح طلبان حکومتی نبوده و نیست خیر و منافع مردم است. اگر این کنسرت مجانی برگزار می شد اما اصلاح طلبان حکومتی به احتمال پشت سر آن یک سری سیاست های تورم زا اجرا می کردند و به اصطلاح ده ها برابر جبران مجانی بودن کنسرت را می کردند.
دو - هنرمند همایون شجریان
انگیزه این هنرمند طبعا ارائه ی هنر خویش به مردم است و بنابراین چنین فرصتی برای وی بسیار ارزشمند بود. جمعیتی به احتمال صدها هزار نفری و شاید میلیونی برای شنیدن آوا و موسیقی وی به میدان آزادی و خیابان های اطراف می آمدند؛ و این عموما منتهای خواست بیشتر هنرمندان است که هنر خویش را به گروه های بیشتری از مردم عرضه کنند، خواه انگیزه ی آنان را پول( که در این مورد غایب است اما نتایج آن بی شک در درآمد آتی موثر می گردید) یا شهرت یا صرفا لذت بخشیدن به مردم و در عین حال انتقال محتوی انقلابی یا مترقی هنرشان بدانیم.
 در مورد اندیشه های سیاسی همایون شجریان چیزی نمی دانیم. گویا وی آن سان که شجریان پدر سیاسی بود نیست. با این حال دو رابطه برای وی می توانست دارای اهمیت باشد: یکم این که چه گروهی این کنسرت را برگزار می کردند و به اصطلاح به نام کدام گروه حکومتی نوشته می شد و دوم مردم چه درجه استقبال می کردند و نقش آواز و موسیقی وی در این اوضاع و احوال پر آشوب مردم چه نتایج روانی و سیاسی می توانست داشته باشد. در مورد نخست به احتمال از نظر وی همکاری با اصلاح طلبان بهتر از همکاری با اصول گرایان پیرو خامنه ای که منفور مردم هستند بود و در مورد دوم بیشتر زمانی می شد صحبت کرد که شجریان کنسرت را برگزار می کرد و دید محتوی انتخاب شده به وسیله ی وی و یا با میل و خواست مردم چه می توانست باشد.
سه - اصول گرایان سنتی پیرو خامنه ای
 برای ما روشن نیست که موضع نخست بخش های گوناگون آنها در مورد برگزاری این کنسرت چه بوده است. این احتمال وجود دارد که اصلاح طلبان حکومتی با شرح مزایای چنین کنسرتی برای حکومت به ویژه در این اوضاع نه جنگ و نه صلح با اسرائیل، دسته هایی از اصول گرایان را برای برگزاری آن راضی کرده باشند و اعلام برگزاری کنسرت با توافق آنها صورت گرفته باشد اما آنچه بیشتر مسلم است این است که برگزاری این کنسرت به دلایل فرهنگی و امنیتی و امکان تبدیل به ضد آنچه مد نظر بوده، با مخالفت بخش اصلی اصول گرایان به ویژه باند خامنه ای و شرکای پاسدار و دارودسته های پایداری روبرو شده باشد. آنچه در خبرها آمد مخالفت شهرداری تهران با برگزاری کنسرت بود و در وابستگی شهردار فاسد و کثیف تهران به اصول گرایان تندرو شکی نیست.
البته آنچه در مورد مخالفت شاخه هایی از اصول گرایان با برنامه هایی از این دست گفته شد به این معنا نیست که اصول گرایان همواره با برگزاری چنین کنسرت های در صورتی که از راه هایی به بقای حکومت شان کمک کند مخالف اند. خیر! اینها هر اقدامی به شرط این که به این بقا کمک کند و در عین حال کمابیش به نام آنها تمام شوئد مخالفتی نخواهند کرد. اما در این مورد جدای از این که به نام آنها نبوده است این مساله نیز هست که ممکن بود برگزاری کنسرت به نتایجی منجر شود و یا به طور کلی برعکس آن چیزی شود که خواه در خیال اصلاح طلبان و خواه در ذهن اصول گرایانی که تا زمان اعلام برگزاری آن از مخالفت با آن خودداری کرده بودند می گنجید.
چهار- مردم
 به طور کلی موضع  توده ها را می توان به سه بخش تقسیم کرد:
دسته ی نخست آنهایی که از برگزاری آن خشنود بودند و آن را لحظه ای برای فراموشی نگرانی ها و ناراحتی هایی که جنگ و وضع اقتصادی و تورم و گرانی و نبود آب و برق و دود و دم محیط برایشان به وجود آورده می دانستند و مفری برای رفع خستگی و تمدد اعصاب فرسوده. این دسته از مردم  را نمی توان فریب خورده ی تبلیغات حکومت دانست. اگر نه همان شب کنسرت اما از فردای آن همه چیز به حال نخست خود برمی گشت. این دسته به تناسب شامل رده های گوناگون سنی از جوان تا مسن را شامل می گردید.
دسته ی دوم آنهایی که پیشروان و مبارزین جنبش های اخیر بوده اند. اگر کنسرت برگزار می شد برای این دسته ها هم تماشا بود هم فال. این ها می توانستند کنسرت را به گردهمایی علیه حکومت تبدیل کرده و اگر نه شاید که همه اما بخش های زیادی از مردم را با خود همراه کنند. البته حکومت قطعا کنسرت را محاصره می کرد و در لابلای جمعیت نیروهای پاسدار و امنیتی و مزدوران بسیحی و لباس شخصی می گماشت و به هر حال در صورت تبدیل کنسرت به گردهمایی علیه حکومت درگیری اجتناب ناپذیر می گردید، اما در چنین صورتی جنبش که پس از خیزش «زن زندگی آزادی» از چنین شکل های مخالفتی برخوردار نبوده یا تکانی می خورد و یا در صورت تداوم و گسترش،  فرازهای تازه را تجربه می کرد.
دسته ی سومی هم وجود دارند که دسته ی بی تفاوت ها هستند. بیشتر افراد این دسته صرفا برای لذت بردن از کنسرت می آمدند. آنان نه خیلی از اوضاع در رنج اند ( زیرا آن را حس نمی کنند و حتی درصورت حس کردن تمایلی به اندیشیدن به آن ندارند) و نه مایل به واکنشی از جانب خود علیه آن هستند. این دسته در میان تمامی طبقات به ویژه لایه های میانی وجود دارند.
موضع گروه های مخالف
 از جانب گروه های مخالف دو موضع بیش از مواضع دیگر برجسته شد. دسته ای برگزاری کنسرت را از جانب حکومت برای آب ریختن بر آتش مخالفت مردم و « عادی سازی» دانسته و یک پارچه به مخالفت با آن دست زدند.
دسته ی دیگر موافقت خود را با کنسرت به دلایلی که گفتیم اعلام کردند. یعنی این که کنسرت حق مردم است. مردم حق دارند از موسیقی و هنر لذت ببرند و نمی توان گفت چون حکومت خواسته آن را برگزار کند پس باید افشاگری و تحریم کرد.
افرادی دیگر نیز وجود داشتند که فکر می کردند برگزاری کنسرت به هرج و مرج و آشوب کشیده می شد و ممکن بود ناخواسته منجر به کشته شدن عده ای گردد. توصیه این گونه افراد این بود که بهتر است شجریان در جا به جای کشور و برای گروه هایی کوچک و به ویژه ملت های زیرستم کرد و بلوچ و ...کنسرت برگزار کند تا مردم به هم نزدیک تر شوند. 
به نظر تنها موضعی می توانست درست باشد که از یک سو انگیزه ها اصلاح طلبان حکومتی و دلایل آن ها را برای برگزاری چنین کنسرت و برنامه هایی افشا می کرد و کارگران و زحمتکشان و توده های مردم را در مورد آن آگاه می کرد و از سوی دیگر مخالفت با برگزاری آن نمی کرد و در صورت برگزاری کنسرت و در صورت آماده بودن مجموع شرایط و به ویژه تمایل عمومی اکثریت شرکت کننده گان آن را تبدیل به گردهمایی علیه باند خامنه ای و شرکای پاسدار می کرد.
 روشن است که آنچه در مورد این کنسرت گفته می شود قابل تعمیم به همه ی سیاست های حکومت در برگزاری برنامه هایی از این گونه نیست. در برخی موارد - به ویژه موارد سیاسی باید صرفا افشا کرد و به هیج وجه شرکت نکرد و در برخی موارد سیاست افشا و شرکت را در پیش گرفت. وضعیت هایی نیز ممکن است پیش آید که نیاز به افشا نداشته باشد و باید شرکت کرد و آن را به مسیر منطبق با نیازهای جنبش و انقلاب کشاند.

هرمز دامان

نیمه ی دوم شهریور 1404

یادداشت

 1- برای نمونه سیاست پزشکیان و اصلاح طلبان حکومتی در مورد عدم پذیرش و اجرایی کردن «قانون عفاف و حجاب» به این دلیل که به بروز مخالفت و تشنج در جامعه دامن می زند و امکان به هم ریختن اوضاع وجود دارد و بنابراین به صلاح حکومت نیست به نفع آنها و به ضرر هسته ی مرکزی قدرت و دارودسته ی چند درصدی های پایداری در مجلس که آن را تصویب کردند 

درباره ی گفتگوی اخیر سه فعال سیاسی با پزشکیان(3- بخش پایانی)

 
 

مسئولان اصلی مشکلات توده ها و مانع اصلی تحول جامعه، خامنه ای و سران سپاه هستند!

 
اکنون به پاسخ پزشکیان به پرسش شرح داده شده بپردازیم:
پاسخ پرشکیان:
«ببینید...هر مشکلی که پیش می‌آید، از خود ماست. اینکه آن‌ها چه می‌کنند یک طرف ماجراست، اما طرف دیگر ما هستیم. .. ما در داخل کشور، هنوز نتوانسته‌ایم آن انسجام، عدالت، وحدت و سایر اصولی را که از آن‌ها سخن می‌گوییم، به‌درستی پیاده کنیم. به هر دلیلی، اگر ما بتوانیم به همان شعارهایی که خودمان داده‌ایم در عمل پایبند باشیم، اساساً نیازی نیست که در برابر دیگران موضع‌گیری کنیم. بسیاری از حرف‌هایی که امروز مطرح می‌شود، ریشه در تبعیض دارد؛ بخشی از آن ناشی از بی‌عدالتی است، بخشی از آن به‌دلیل نادیده گرفتن انسان‌هاست، نادیده گرفتن قومیت‌ها، جنسیت‌ها و تمامیت‌خواهی‌هایی است که گاه در درون خود ما شکل گرفته است.
...وقتی فردی ایرانی روبه‌روی من ایستاده، اما من او را شهروند درجه‌چندم حساب می‌کنم، طبیعی است که او نیز مرا نپذیرد. بنابراین، همان‌طور که در تعابیر دینی آمده، اصل، اصلاح روابط درونی است؛ ما باید مشکل خودمان را حل کنیم، پیش از آنکه بخواهیم به دیگران بپردازیم. در حال حاضر، تمام فکر و ذکر بنده همین مسئله است.»
 از این سخنان بر می آید که مشکل جاری بیش از آنکه از بیرون کشور ایجاد شده باشد از داخل کشور و به وسیله ی باندها و جناحی ایجاد شده که حاکم است. پزشکیان از دیدگاه اصلاح طلبان حکومتی مساله را طرح می کند و ستمی که از جناح اصول گرا یا در حقیقت باند اصلی قدرت بر اصلاح طلبان حکومتی رفته است.  پزشکیان این ستم بر اصلاح طلبان را در شکل مفاهیمی مانند نبود «انسجام، عدالت، وحدت... اصولی که باید پیاده شود» و نمی شود، «شعارهایی» که داده می شود اما پایبندی به آنها وجود ندارد، «تبعیض» و « تمامیت خواهی» و غیره بیان می کند.
وی سپس ادامه می دهد:
«ترس من از اسنپ‌بک یا تهدیدهای خارجی نیست؛ واهمه اصلی‌ام از اختلافات داخلی، از شکاف‌های درونی و درگیری‌هایی است که گاه بر سر مسائل جزئی ایجاد می‌شود. دشمنان نیز طمع‌شان دقیقاً بر همین اختلافات است. اختلافاتی که زمانی شکل می‌گیرد که حقوق شهروندی افراد نادیده گرفته می‌شود؛ گروهی بر مصدر قدرت می‌نشیند و گروهی دیگر اساساً در بازی قدرت جایی نمی‌یابد. در چنین فضایی، بدیهی است که طرف مقابل از این شرایط بهره‌برداری می‌کند تا تمام مشکلات را به گردن ما بیندازد. به‌نظر من، مسئله فقط تحلیل نیست؛ گره‌های بسته‌شده در درون انسان‌ها، وقتی راهی برای بیان نمی‌یابند، خود را در قالب خشم، نارضایتی یا اتهام به جهت‌گیری‌های کلان کشور بروز می‌دهند.»
 به این ترتیب از دیدگاه پزشکیان و اصلاح طلبان حکومتی، مشکل اصلی اختلافات داخلی و شکاف های درونی و درگیری های درونی است.
اما این اختلافات بین چه گروهایی است؟ بین گروه هایی که «حق شهروندی» اقراد را نادیده می گیرند یعنی در واقع حق اصلاح طلبان حکومتی را، یعنی حق بخشی از سرمایه داران دولتی و خصوصی را و گروهی از این حقوق محروم می شوند.  گروهی بر مصدر قدرت می نشیند یعنی اصول گرایان سنتی یا در واقع هسته ی سخت قدرت و گروهی دیگر یعنی اصلاح طلبان حکومتی « اساسا در بازی قدرت جایی نمی یابند»( تغییری که از پس از دوره ی هشت ساله ی ریاست جمهوری خاتمی صورت گرفت و دوران هشت ساله ی روحانی نیز نتوانست وضع پیشین را بر گرداند.
چنانچه دیده می شود سخنان پزشکیان بسیار ساده و روشن است. جریان اصلی قدرت تمامی رشته ها و موقعیت های اقتصادی و سیاسی را در دستان خود متمرکز کرده و مجال و فرصتی به اصلاح طلبان حکومتی برای داشتن نقش  در حکومت نمی دهد.
 پزشکیان ادامه می دهد:
« ... راستی، عدالت، صداقت، انسانیت و انصاف، اگر در جامعه جاری شود، حتی اگر موشک نداشته باشیم، یا اف۱۶ نداشته باشیم و آن‌ها اف۳۵ داشته باشند، باز هیچ‌کس به این سادگی نمی‌تواند به خاک و آب ما طمع کند. ما در اینجا گیر داریم، نه آن‌طرف. حتی اگر ما موشک هم داشته باشیم، ولی مردم را نداشته باشیم، هیچ قدرتی نداریم. نمی‌گویم که نباید آن‌ها را داشته باشیم، ما باید قدرت داشته باشیم تا کسی جرئت نکند به ما حمله کند. اما مهم‌تر از آن، وحدت و انسجام داخلی است. باید به همدیگر احترام بگذاریم، حق همدیگر را بپذیریم. یعنی این‌گونه نیست که فقط ابزار نظامی برای اقتدار کافی باشد.
چنان که دیده می شود پزشکیان به تاکید درباره ی نبود«انسجام و وحدت داخلی»یعنی نبود وحدت واقعی میان اصول گرایان و اصلاح طلبان حکومتی و نپذیرفتن «حقوق» اصلاح طلبان حکومتی از جانب هسته ی مرکزی قدرت، صحبت می کند. سپس چنین ادامه می دهد:
«آیا من عقل کل هستم؟ تا همین دیروز، در همین کشور، عده‌ای نشسته بودند و صلاحیت نماینده شدن به من نمی‌دادند. خب، مقام معظم رهبری چرا باید مداخله کند که ارزیابی‌ها درست صورت بگیرد؟ این‌ها همه از مسائل داخلی ماست. آن حرف‌ها و انتقاداتی که مطرح می‌شود، به‌خاطر این است که ما در داخل کشور نتوانستیم آن شعارهایی را که می‌دهیم، اجرا کنیم. اگر به همان شعارها و گفته‌هایمان عمل کنیم، مگر ممکن است کسی انسان عالم، عادل، منصف را ببیند و از او بدش بیاید؟ بله، کسانی هستند که غرض دارند، می‌خواهند تجاوز کنند، ...اما اکثریت مردم، دنبال صداقت، انصاف و درستی هستند و ما در اینجا دچار کاستی هستیم. این همان چیزی است که مشکل اصلی ما را تشکیل می‌دهد.»
به این ترتیب گپ بزرگ ظاهر می شود و حلال مشکلات خامنه ای می گردد! پزشکیان در مقابل اصول گرایان و هسته ی مرکزی قدرت و به نیابت از اصلاح طلبان حکومتی پشت خامنه ای پنهان می شود:
 اگر خامنه ای پشت پزشکیان نمی ایستاد و اجازه نمی داد نام وی از صندوق بیرون آید( یعنی همچون انتخابات سال 1388که تقلب کرد دوباره تقلب می کرد یا اجازه ی تقلب می داد!) او نمی توانست در انتخابات برنده شود!
تغییر اساسی که در سیاست اصلاح طلبان حکومتی بروز کرده است همین است. جدال بر سر خامنه ای است. از دیدگاه اصلاح طلبان حکومتی خامنه ای باید از چنگ اصول گرایان تندرو بیرون آورده شود و به پشتیبان اصلاح طلبان حکومتی تبدیل گردد. یا در واقع برعکس اتکای اصلاح طلبان حکومتی به خامنه ای گردد و این کار از راه به دست آوردن اعتماد خامنه ای به اینکه  اصلاح طلبان حکومتی مخالف اصل ولایت فقیه و نیز شورای نگهبان و مجلس خبرگان و دیگر ارگان هایی که زیر نفوذ و رهبری خامنه ای هستند نیستند باید صورت گیرد.
اما اصلاح طلبان حکومتی سر خود را زیر برف کرده اند و می گویند چیزی نمی بینند. آنان می خواهند پنهان کنند که این خامنه ای بود که آنها را سپر خودش و دفتر رهبری و سران مرتجع سپاه در مقابل جنبش تودها و مسائل و مشکلات اقتصادی- سیاسی جامعه کرد. البته چنین سپرکردنی بدون دیدن این تغییر در اصلاح طلبان حکومتی که اینان مانند سابق نیستند و بسیار راست تر و مطیع تر و برده تر شده اند صورت نمی گرفت. اما این صورت مساله و محتوی اصلی آن را تعییر نمی دهد. این خامنه ای است که از اصلاح طلبان همچون ابزاری برای پیشبرد امور و بقای حکومت خود استفاده می کند و نه اصلاح طلبان از خامنه ای.
 اما اصلاح طلبان حکومتی فرصت طلبانه پشت فردی پنهان شده اند که مسئول اصلی تمامی آن مسائلی است که پزشکیان از آنها به عنوان راه و روش اصول گرایان تندرو( به نظر عمدتا جریان پایداری ها) نام می برد؛ یعنی تمامیت خواهی و نبود« انسجام، عدالت، وحدت و سایر اصول.. تبعیض، راستی، صداقت، انسانیت و انصاف، ». خامنه ای مسئول اصلی«شکاف ها و اختلافات درونی» و اجازه ی بازی قدرت ندادن به اصلاح طلبان حکومتی است مگر این که مطیع اوامرش باشند، چنانکه پزشکیان و گروه او هستند. چوپان اصلاح طلبان حکومتی خامنه ای است که با سرکوب شدید آنها به ویژه از سال 88 به این سو آنها را به راه «راست» هدایت کرد و بخش هایی از آنها خواه به دلیل ماهیت فرصت طلب خود و خواه به دلیل ترس و وحشت شان از جنبش 88 و نیز جنبش های توده ای پس از آن این چوب های چوپان را از دل و جان پذیرا شدند و راه «راست» تر را برگزیدند.
آنهآآآآ حال چنانکه دیده می شود در سخنان این بنده ی مطیع خامنه ای که از جانب باند اصلاح طلبان حکومتی سخن می گوید پشت این فرد مستبد خودپرست پنهان می شود تا سهمی از قدرت را از اصول گرایان بگیرد و جای اصلاح طلبان حکومتی را در قدرت بیشتر کند.
 اینهاست ماهیت نظرات اصلاح طلبان فرصت طلب حکومتی:
«ما بین خامنه ای و اصول گرایان تندرو فرق می گذاریم. ما خامنه ای را با تغییر سیاست های استراتژیک خود و نیز پذیرش جایگاه خامنه ای در هرم قدرت کنونی( در واقع هرمی وجود ندارد همه ی قدرت در دست خامنه ای و دفتر رهبری و سپاه است- بقیه چندان کاره ای نیستند) از چنگ  اصول گرایان تندرو در می آوریم و خود به خدمت او در می آییم و به این شکل به وی اطمینان می دهیم که اصلاح طلبان حکومتی در پی تغییر حکومت ولایت فقیه نیستند و بلکه در پی استحکام آن هستند. به این ترتیب جبهه ای که تشکیل می شود جبهه ی اصلاح طلبان حکومتی به همراه خامنه ای و شرکای پاسدار است!»
اما خامنه ای به این ساده گی ها خام نمی شود. او جایگاه ویژه ی خود و جایگاه دیگر اصول گرایان خدمتگزارش از جمله جریان پایداری را اگر هم با توجه به شرایط  اقتصادی - سیاسی و یا فرهنگی جامعه تغییر دهد، اما تغییر اساسی نمی دهد و اصلاح طلبان را آن  گونه که آنها می خواهند نمی  پذیرد، بلکه آن گونه که خود می خواهد می پذیرد. خامنه ای امتیازاتی را که طی دو دهه و اندی اخیر به جناح اصول گرایان تندرو و جریان پایداری داده است به هیچ وجه به اصلاح طلبان نمی دهد. او کماکان اصلاح طلبان را از تمامی مقرهای قدرت اصلی و ارگان های تاثیر گذار بر سیاست های اساسی کشور بیرون نگه داشته و بیرون نگه خواهد داشت. برای نمونه به مجلس کنونی نگاه کنیم که بخش اصلی آن در دست باندهای پایداری ها و باند قالیباف است. به شورای نگهبان و مجلس خبرگان و دستگاه قضایی و دستگاه اطلاعات نگاه کنیم که اصلاح طلبان حکومتی سهمی از آنها ندارند و در نهایت به خود دولت پزشکیان نگاه کنیم که وزرای مهم و کلیدی آن با انتخاب خود خامنه ای  در دست جریان پایداری و هسته ی مرکزی قدرت در آمده و  در دست جناح اصلاح طلبان حکومتی نیست و تازه همین بخش محدود اصلاح طلبان حکومتی که در دولت شرکت دارند نیز با فشارهای دائمی از جانب باند خامنه ای روبرو هستند. فشارهایی که موجب شده است صدای پزشکیان در بیاید.
 آنچه پزشکیان در این گفتگو از آن می نالد تماما دست پخت خود خامنه ای و دفتر رهبری و سران سپاه است. آن که اجازه ی شرکت به اصلاح طلبان در بازی قدرت نداده و نمی دهد خامنه است.  آنکه پس از تقلب در انتخابات 88 اصلاح طلبان را قلع و قمع کرد خامنه ای است. آنکه کروبی و موسوی را حدود پانزده سال است که در حصر نگه داشته خود خامنه ای است و آنکه تاج زاده را سال هاست که در زندان نگه داشته خامنه ای است. مسبب وضع اسفبار کشور از نظر اقتصادی و سیاسی و فرهنگی خامنه ای و شرکایش سران پاسدار هستند.
 برای خامنه ای تمامی اصلاح طلبان چنان که به کرات اشاره کرده ایم عروسک خیمه شب بازی هستند. زمانی که به آنها برای مقابله با جنبش توده ای و انداختن بار مشکلات به دوش آنها و نیز نرمش در مقابل قدرت های امپریالیستی نیاز دارد از آنها استفاده می کند و این استفاده نیز با هزار و یک کنترل و محدودیت و محصورگرداندن از طریق نهادهای پیرو( ملاهای نماز جمعه، نماینده گان مجلس، سران پاسدار و بسیج، صدا و سیما، روزنامه هایی مانند کیهان و دیگر روزنامه های راست ها، مقام های قضایی و ...)همراه است.
در واقع این اصلاح طلبان حکومتی هستند که چنین در مقابل خامنه ای و سران سپاه سر به زمین می سایند. در مقابل لبه ی تیز حمله ی اصلاح طلبان غیرحکومتی همچون موسوی متوجه جایگاه خامنه ای است. موسوی از «رفراندوم» و «مجلس موسسان» قانون اساسی تازه صحبت می کند. تاج زاده از خامنه ای می خواهد استعفا دهد و نیز امثال قدیانی و محمد نوریزاد اساسا جمهوری اسلامی را قبول ندارند و قدیانی به صراحت شعار خواست «جمهوری دموکراتیک سکولار» را پیش می گذارد. 
از این ها گذشته در دو دهه و به ویژه دهه ی اخیر و در خیزش «زن زندگی آزادی» شعارهای توده ها علیه خامنه ای و سران سپاه و حکومت ولایت فقیه و کلا جمهوری اسلامی بوده است و نه مثلا علیه گروه های پایداری.
با این وصف این بیانات پزشکیان که دخالت خامنه ای در انتخاب وی را دلیلی برای جدایی خامنه ای از آنچه ی از آن می نالد جا می زند« تا همین دیروز، در همین کشور، عده‌ای نشسته بودند و صلاحیت نماینده شدن به من نمی‌دادند. خب، مقام معظم رهبری چرا باید مداخله کند که ارزیابی‌ها درست صورت بگیرد؟» به شدت فرصت طلبانه و بنده صفتانه است و انگیزه های واقعی خامنه ای و باند اصلی قدرت را در انتخاب پزشکیان لاپوشی می کند.
فردی که طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی می توانست به وسیله ی مجلس خبرگان به دلیل حماقت ها و ناتوانی از پیشگیری همین ضربات اخیر اسرائیل به سران پاسدار و دانشمندان هسته ای و نیز موسسات اتمی کشور از کار بر کنار شود - و البته به این دلیل که این مجلس خبرگان نیست که رهبر انتخاب می کند بلکه برعکس این رهبر است که مجلس خبرگان انتخاب می کند چنین امری تحقق یافتنی نبود- اینک به وسیله ی پزشکیان به عرش اعلا برده می شود!
در حال حاضر خامنه ای و دفتر رهبری و سران سپاه و کلا هسته ی مرکزی قدرت دشمن اصلی کارگران و کشاورزان و لایه های میانی جامعه، زنان، دانشجویان، ملیت ها و اقلیت های مذهبی زیرستم و دیگر بخش ها و لایه های اجتماعی ایران هستند. سرنگونی این ها یعنی سرنگون حکومت ولایت فقیه و جمهوری اسلامی.

هرمز دامان

 نیمه ی نخست شهریور 1404

 

 

درباره ی گفتگوی اخیر سه فعال سیاسی با پزشکیان(2)

مساله ی مذاکره

در ارائه ی نظرات خود عبدالله گنجی از خواست برخی از تحلیلگران ( و در واقع خواست اکثریت مردم) برای «مذاکره» صحبت می کند. وی می گوید:

«من شخصاً این مسئله را به‌خوبی درک نمی‌کنم. یعنی انگار در آن سوی ماجرا، هیچ مقصری وجود ندارد. حتی در شرایطی که آمریکا صراحتاً وارد روند مذاکرات شده و در ضمن آن اقدامات تنش‌زایی هم انجام داده، باز هم برخی تحلیلگران داخلی می‌گویند باید به سمت «مذاکره فراگیر» رفت، بدون اینکه روشن کنند منظورشان از «فراگیر» چیست یا مشخص سازند که این مسیر دقیقاً چه چیزی را حل خواهد کرد؟»

 در اینجا ما در مورد نظریه ی «مذاکره ی فراگیر» صحبت نمی کنیم، در مورد ««مذاکره» صحبت می کنیم، هرچند ممکن است که مذاکره به «مذاکره ی فراگیر» یعنی تسلیم کامل و مطلق جمهوری اسلامی به امپریالیست های غربی و پذیرش تمامی خواست های آنها بینجامد.

پرسش این است:

آیا این غریب نیست توده های مردم و نه تنها آنها بلکه بخشی از نیروهای سیاسی خواهان رفتن جمهوری اسلامی پای میز مذاکره ای باشند که معنای عملی و نتیجه ی نهایی آن ممکن است تسلیم جمهوری اسلامی به امپریالیست ها باشد؟

چگونه یک نیروی کمونیست خواهان شرکت در مذاکره ای است که نتیجه ی آن می تواند به وابسته شده دولتی در کشور خویش به امپریالیست های غربی شود؟

آنچه باید به آن پاسخ داد همانا تحلیل اوضاع کنونی بین المللی و حکومت ولایت فقیه و نیز شرایط توده ها است و اینکه چه وضعیتی ما را به اینجا کشانده است.

اگر خامنه ای و شرکای پاسدار سر میز مذاکره نروند

نخست باید پرسید که اگر خامنه ای و سران ابله حکومت جمهوری اسلامی پای میز مذاکره نروند چه خواهد شد؟

1-   اینکه خامنه ای و سران پاسدار دنبال غنی سازی را نگیرند و گسترش موشک ها را دنبال نکنند و ضمنا از هر گونه جاه طلبی و تداوم ماجراجویی های خود در منطقه دست بکشند و این سیاست ها را آشکار اعلام کنند و نیز عملا از آن پیروی کنند.

 در این صورت سه وضعیت ممکن است پیش آید:

یکم - تحریم ها تداوم پیدا کند.

این امر به ضرر مردم ایران و به ویژه کارگران و کشاورزان و توده های خرده بورژوازی به ویژه لایه های تهیدست و میانی آن است که زیر فشارهای خرد کننده ی اقتصادی به فقر دهشت بار و فلاکتی غریب افتاده اند و فقر و فلاکتی که در تاریخ صد و اندی ساله ی کشور ما کم سابقه است.

این وضعیت ممکن است به جنبش های گسترده  بینجامد که عموما و در شرایط کنونی نیروهای نماینده ی سیاسی طبقات مورد اشاره، به احتمال زیاد حنبش هایی کور کمابیش مانند دی 96 و آبان 98 خواهد بود مگر این که در این فاصله تغییراتی به نفع رشد رهبری های انقلابی و مترقی صورت گیرد و یا حداقل جنبش های توده ای خودبه خودی به وضعینی مانند مبارزه ی راننده گان کامیون و کامیون داران و با خواست های سیاسی ارتقاء یابند.

 دوم- این که امپریالیست های غربی این عقب نشینی خامنه ای و جمهوری اسلامی را بپذیرند و سر تحریم ها را شل کنند و راه هایی را برای کنار آمدن با جمهوری اسلامی دنبال کنند. نتیجه ی نهایی این وضع با شرکت در مداکره و پذیرش خواست های امپریالیست ها تفاوت چندانی نخواهد کرد.

سوم - امپریالیست ها و دولت صهیونیسستی اسرائیل به این عقب نشینی جمهوری اسلامی وقعی نگذارند و به ایران حمله کنند.

این آن چیزی است که توده های مردم نمی خواهند و خسارات جانی و مالی آن و نیز مضرات آن برای توسعه ی اقتصادی و سیاسی کشور ما در شرایط کنونی نیروهای پیشرو و انقلابی، ممکن است بسیار زیاد باشد.

2-   اینکه خامنه ای و سران پاسدار دنبال غنی سازی را بگیرند و تولید و گسترش موشک ها را دنبال کنند و نیز جاه طلبی و تداوم ماجراجویی های خود در منطقه را همچون گذشته تداوم بخشند و این سیاست ها را آشکار اعلام کنند و عملا آنها را پیگیری کنند.

در این صورت به احتمال زیاد کار به جنگ کشیده خواهد شد. جنگی که در شرایط کنونی جنبش توده ها و نیروهای انقلابی، سرانجام آن ممکن است به نفع خلق ایران و کشور نباشد.

ممکن است زیرا سیر تحولات آن چنان قابل پیش بینی نیست و شرایط متضادی ممکن است پدید اید ازجمله در صورت تجاوز امپریالیستی، مقاومت و ایستاده گی توده ها. در مورد این سیر تحول و وحدت مبارزه ی ضدامپریالیستی و دموکراتیک در مقالات دیگری پرداخته ایم.

اگر خامنه ای و شرکای پاسدار سر میز مذاکره بروند

دوم- پرسش دوم این است که اگر خامنه ای و سران پاسدارش پای میز مذاکره بروند چه خواهد شد.

ما از طرح حداقل و میانی ممکنات می گذریم و به حداکثر آن یعنی پذیرش تمامی خواست های امپریالیست ها و سرخم کردن سران جمهوری اسلامی مقابل آنها می پردازیم.

در این صورت حکومت ولایت فقیه در صورت حفظ شکل کنونی خود تبدیل به پیج و مهره ای در سازماندهی امپریالیستی غرب در خاورمیانه  خواهد شد. امری که با دست کشیدن خامئه ای از تمامی شعارهای ضد آمریکایی و ضد اسرائیلی، صلح با اسرائیل و پذیرش کشور اسرائیل، پیوستن به پیمان ابراهیم، پذیرش جایگاهی که امپریالیست ها به جمهوری اسلامی دیکته می کنند  و خلاصه تبدیل شدن به نوکر امپریالیست ها همچون حکومت استبداد سلطنتی پیشین و حکومت شاه سابق صورت خواهد گرفت.

حال باید پرسید در آن صورت یعنی در صورت جایگیری جمهوری اسلامی در بلوک امپریالیستی غرب، نفس ارتجاعی بودن جمهوری اسلامی و نقش آن در قبال تمامی طبقات خلقی ایران چه فرقی با وضع کنونی خواهد داشت؟

در واقع هیچ! و از این نقطه نظر هیچ تفاوت کیفی ای بروز نخواهد کرد. حکومت جمهوری اسلامی اکنون فاسد و ارتجاعی است و پس از تسلیم به اوامر امپریالیست های غرب کماکان فاسد و ارتجاعی خواهد بود. اکنون جنایتکار است و در آن هنگام نیز جنایتکار خواهد بود. اینکه آیا پس از جاگیری در بلوک امپریالیستی غرب حکومت ولایت فقیه چه تغییرات سیاسی( از جمله در بافت طبقه ی حاکم) و فرهنگی ای خواهد کرد، با توافق امپریالیست های غربی به وضع کنونی ادامه خواهد داد و یا اصلاحاتی از نوع عربستان سعودی صورت خواهد داد، اکنون خیلی روشن نیست.

 یکی از نتایج مذاکره به احتمال تغییر در وابستگی به بلوک امپریالیستی خواهد بود

جدا از این جنبه، از جنبه های دیگر امکان بروز تغییراتی وجود دارد.

 در واقع اکنون آنها با التماس و بهای سنگین خود را به امپریالیسم روسیه و چپن می چسبانند و در آن صورت با التماس و بهای سنگین خود را به امپریالیست های غربی خواهند چسباند.

اکنون این دو کشور به هیچ وجه آن چه از جمهوری اسلامی و در واقع از ملت ایران می گیرند با آنچه به سران جمهوری اسلامی می دهند برابر نیست و در آن هنگام چنین نقشی را امپریالیست های غربی به عهده خواهند گرفت. جمهوری اسلامی در سازماندهی امپریالیستی جهان از جزیی نصف و نیمه از بلوک امپریالیسم روسیه بودن کنده شده و به خدمت بلوک امپریالیستی غرب در خواهد آمد.

در مورد چین از نظر ما تفاوت اقتصادی بارز و کیفی ای بروز نخواهد کرد. دلیل این است که چین از نظر اقتصادی وابسته به بلوک غرب است و بخشی از مزایای روابط اقتصادی اش با کشورهای زیرسلطه ای مانند ایران به جیب سرمایه گذاران امپریالیست غربی در چین خواهد رفت. یعنی به جای این که مستقیما به جیب امپریالیست ها رود با واسطه ی دولت چین به جیب آنها خواهد رفت. مانند همین فروش مجاز حد معینی نفت به چپن در همین دوران تحریم ها که بخشا در خدمت صنایع امپریالیست های غربی در چپن بوده است.

دنبال جاه طلبی ها و ماجراجویی های جمهوری اسلامی افتادن

حال به شق متضاد یعنی  خواست مذاکره نکردن توجه کنیم.

در این جا مساله این گونه طرح می شود که امپریالیست ها خواهان سر فرود آوردن خامنه ای و سران جمهوری اسلامی در مقابل خواست های خویش هستند و مردم و نیروهای پیشرو باید بگویند: ما خواهان تبعیت خامنه ای و سران جمهوری اسلامی از امپریالیست ها نیستیم و به هیچ وجه نمی خواهیم که خامنه ای به پای میز مذاکره برود زیرا معنای مذاکره و پذیرش خواست های امپریالیست ها وابسته شدن کشور به غرب است.و تازه مگر جمهوری اسلامی چه «ظلمی» در حق امپریالیست ها کرده و یا مگر نه این که «خامنه ای در حال مذاکره بود و آنها حمله کردند؟»

اما ما می دانیم که در حالی که خامنه ای و سران پاسدار تضادهایی با امپریالیسم آمریکا و دیگر امپریالیست های غربی دارند اما هزار و یک پیوند و بده بستان نیز با آنها دارند و سپاه و دیگر موسسات اقتصادی بزرگی که در دست خامنه ای و گماشتگان اش هستد در بسیاری از امور اقتصادی وابسته به امپریالیست های غربی اند و هم اکنون نیز با دور زدن تحریم ها این روابط را تا جایی که در خدمت رتق و فتق امورشان و منافع بقای حکومت شان است پیش می برند. بنابراین مذاکره و وابسته شدن تنها آنچه را که تا حدود زیادی به طور ضمنی وجود دارد آشکار و کامل می کند.

 از سوی دیگر بخش مهمی از باندهای حکومت و از جمله باند خود خامنه ای وابسته به روسیه هستند و یا حداقل دنبال جایگیری در زیر بال و پر امپریالیسم روسیه می باشند.

از این رو آیا از نقطه نظر وابسته بودن به امپریالیسم فرق زیادی می کند که در مقابل وابسته بودن به امپریالیسم روسیه به امپریالیست های غربی وابسته گردند. به ویژه اینکه اکنون فشارها از جانب این امپریالیست ها به جمهوری اسلامی وارد می گردد و خامنه ای و سران پاسدار نیز تمامی این فشارها را به روی توده های مردم منتقل می کنند.

در چنین شرایطی می توان پرسید چرا باید مردم ایران و نیروهای انقلابی جور حکومت ارتجاعی جمهوری اسلامی و سران آن و در صدرشان خامنه ای را بکشند که می گوید خطر اصلی که حکومت را تهدید می کند از داخل است و نه از خارج؟ یعنی وی توده ها را دشمن اصلی خویش قلمداد می کند و نه دشمنان خارجی اش را.

آیا این که وی خطر خارجی را آن چنان تهدید گر نمی بیند و به ساده گی داخل یعنی جنبش های توده ای را خطرناک تر ارزیابی می کند از این برنمی خیزد که در کنار تضادهای امپریالیست های غربی با آنها هزار یک رابطه و بده و بستان با این امپریالیست ها دارد و درصدی از اطمینان که امپریالیست های غربی تا جایی که بتوانند بقای حکومت وی را تامین می کنند و تنها در صورتی به دنبال سرنگونی آن خواهند بود که خطری از جانب طبقه ی کارگر و کشاورزان و توده های مردم حس کنند و برایشان مسجل شود که در صورتی که خودشان حکومت را سرنگون نکنند کارگران و زحمتکشان آن را سرنگون خواهند کرد؟

فرض وجود یک دولت انقلابی و متکی به طبقه ی کارگر و کشاورزان

حال فرض می کنیم یک دولت انقلابی و متکی به طبقه ی کارگر و دیگر زحمتکشان و توده های مردم سر کار است. برای چنین دولتی نخستین مساله، جدا از وضع عمومی اقتصادی و سیاسی و فرهنگی کشور و نیز اوضاع بین المللی، طبعا وضعیت اقتصادی و سیاسی و روانی طبقه ی کارگر و دیگر زحمتکشان می باشد. آیا وضعیت اقتصادی و سیاسی توده ها و شرایط آنها اجازه می دهد که کشور وارد جنگی قابل پیشگیری شود؟ آیا طبقه ی کارگر و توده ها تمایل به درگیر شدن در جنگ را دارند؟ و پرسش هایی از این گونه.

روشن است که اگر وضعیت اقتصادی توده ها اجازه ی درگیر شدن در جنگ را نمی داد و یا به طور کلی طبقه ی کارگر و توده ها آماده گی روانی و جسمی درگیر شدن در یک جنگ را نداشتند چنین حکومتی به هیچ وجه وارد جنگ نمی شد و تا جایی که می توانست و توده ها می پذدیرفتند در مقابل دشمن عقب نشینی می کرد و به خواست های وی گردن می گذاشت.

از این گذشته چنین حکومتی اساسا دست به بلند پروازی نمی زد و در صورتی که مثلا حقوق و توانایی علمی و فنی غنی سازی و اتمی شدن را داشت در صورتی که این امر دارای خطرات بین المللی بود و توده ها حاضر نبودند این خطرات را به جان بخرند بدون تردید دست به غنی سازی به این بهانه که حق وی است و درگیر کردن توده ها و کشور در ماجراجویی نمی زد.

 از این پیشتر رویم. چنین دولتی حتی در صورتی که طبقه ی کارگر و کشاورزان و توده های مردم موافق یاری به جنبش ها و انقلاب های دیگر نبودند بدون اجازه آنها و سرخود دست به این کار نمی زد.

روشن است که در برخی از این موارد ممکن است توده های طبقه ی کارگر و کشاورزان و دیگر طبقات مردمی اشتباه کنند و راه درست جز آن باشد که آنها از حکومت خود می خواهند در پیش بگیرد. اما در چنین مواردی راه چاره، مخالفت با نظر و رای توده ها و سرخود دست به عمل خلاف خواست آنها زدن نیست بلکه کار ایدئولوژیک - فرهنگی صبورانه و پرحوصله در میان توده ها به وسیله پیشروان انقلابی و آگاه کردن آنهاست. زمانی که توده ها نمی خواهند پیش روند نباید پیش رفت، همچنان که زمانی که توده های می خواهند پیشروی کنند نباید عقب افتاد.

در مورد چنین حکومتی عقب نشینی در مقایل امپریالیست ها تا حدی بود که حکومت و طبقه ی کارگر و توده ها می پذیرفتند. اگر امپریالیست ها خواست هایی داشتند که برای حکومت غیرقابل پذیرش بود آنها را در میان توده های طبقه به بحث می گذاشت و نظر مساعد آنها را در مورد حد عقب نشینی جلب می کرد. در چنان صورتی یعنی در صورتی که توده ها مایل به عقب نشینی بیشتر از آن نمی گردیدند (عواقب و نتایج آن ممکن است به وسیله ی حکومت انقلابی برای توده ها تشریج شود) آنگاه طبقه ی کارگر و توده ها با تمام وجود آماده ی روبرو شدن با نتایچ آن می بودند. این می توانست به تجریم و یا جنگ بینجامد. اما در چنین حالی تمامی خلق یک پارچه پشت حکومت بود و از نظر ایدئولوژیک و فرهنگی توانایی روبر شدن با عواقب چه بسا دهشتناک آن را داشت.(1)

در تاریخ کشور ما می توان به جنگ 11 ماهه ی تبریز توجه کرد که توده های مبارز و انقلابی تبریز آماده گی روبرو شدن با عواقب اقدام ستارخان را داشتند و همین موجب شد که تبریزیان یک پارچه به مقاومتی تاریخی در مقابل دشمن دست یازند. در عرصه ی بین المللی و در مورد تجارب طبقه ی کارگر می توان به صلح برست لیتوفسک اشاره کرد که در آن لنین و لنینست ها با تحلیل همه جانبه ی وضعیت نیروهای طبقه ی کارگر به این نتیجه رسیدند که باید در مقایل آلمان دست به عقب نشینی زنند و «صلح خفت بار» را بپذیرند.

 حال این مجموعه را که ما نه با پیچیده گی های شرایط بلکه به ساده ترین صورت ممکن طرح کردیم مقایسه کنیم با رفتار حکومت فاسد و ارتجاعی و کهنه پرست و ضد مردمی ولایت فقیه که تنها برای بقای مشتی مومیایی از گور برآمده دست و پا می زند.

این حکومت بدون تمایل و اجازه و خواست توده ها و اساسا برای بقای حکومت کثیف خود به هر نوع جاه طلبی در منطقه دست زد و نیز هر گونه برنامه ای را برای خود مجاز دانست و این در حالی بوده و هست که تمامی بار این جاه طلبی ها را به دوش طبقه ی کارگر و کشاورزان و توده های مردم گذاشت و نه تنها اجازه نداد که این شرایط بر وضع زندگی طبقه ی حاکم تاثیر گذارد بلکه تمامی باندهای کثیف بخش مهمی از طبقه ی حاکم سالوسانه تلاش کردند از اوضاع به نفع خود استفاده کرده و تا جایی که ممکن است بار خود را ببندند و فشارها را روی توده ها قرار دهند.

حال با این وضعیت اتخاذ این موضع از جانب توده ها که خامنه ای و سران باندهای حاکم بر سپاه باید مذاکره کنند و شرایط را نه تنها به سوی جنگ نبرند بلکه به سوی رفع تحریم ها سوق دهند چندان بی دلیل نمی باشد.

هرمز دامان

نیمه ی نخست شهریور 1404

   

یادداشت

1- در صورت وجود مرکزیت دموکراتیک در کشور در بسیاری موارد حکومت خود دست به اقدام می زند و توده ها بر مبنای اعتماد به حکومت خویش نظرات آن را از جان و دل می پذیرند و اجرا می کنند. در صورت بروز تضادهای حاد بین نظرات حکومت و توده ها آنچه ارجح است احترام به توده ها و بررسی دقیق نظرات است. در صورتی که نظر حکومت نادرست بود باید حکومت نظر خود را تغییر دهد و در صورت اشتباه بودن نظر توده ها پیشروان باید کار آگاه گرانه و اقناعی را دنبال کنند.

درباره ی گفتگوی اخیر سه فعال سیاسی با پزشکیان(1)

 

در تاریخ جمعه 7 شهریور 1404 پزشکیان رئیس جمهور با سه فعال سیاسی و رسانه ای عبدالله گنجی و محمدعلی ابطحی و علیرضا معزی گفتگویی تلویزیونی داشت. بخش مرکزی و کلیدی این مصاحبه سخنان پزشکیان در نقد سیاست های هسته ی سخت قدرت که پشتیبان آن خامنه ای است و درباره ی سیاست «وفاق» با جریان های اصول گرا و پیشبرد سیاست های جریان اصلاح طلب از مسیر «تعامل» با آنها بود. ما به این بخش اصلی و مفاهیمی از گونه ی«وفاق» و« تعامل» نوع اصلاح طلبان حکومتی در بیانیه ها و مقالات خود پرداخته ایم و در بخش دیگری از این مقاله نیز خواهیم پرداخت اما اکنون و در این بخش به پاره ای از صحبت های پرسشگر توجه می کنیم  که از نظر ما اهمیت اش از پاسخ پرشکیان مهم تر است.

یکی از شرکت کننده گان در این گفتگو با نام عبدالله گنجی چنین می گوید:

 «...این موضوع در ذهن بسیاری از مردم ما و خصوصاً نخبگان جامعه وجود دارد؛ به‌ویژه نخبگانی که در تحلیل رابطه ایران با غرب، آمریکا، اروپا یا رژیم صهیونیستی فعال‌اند. به‌طور خاص، در فضای فکری این گروه از نخبگان، به‌طور مطلق، جمهوری اسلامی به عنوان مقصر معرفی می‌شود. مثلاً اگر پرسیده شود جمهوری اسلامی در این ۴۵ سال چه ظلمی به آلمان، فرانسه یا انگلستان کرده که این‌چنین علیه کشورمان صف‌آرایی کرده‌اند، معمولاً پاسخی وجود ندارد، اما در نهایت، این ایران است که به عنوان «غرب‌ستیز» معرفی می‌شود.

من شخصاً این مسئله را به‌خوبی درک نمی‌کنم. یعنی انگار در آن سوی ماجرا، هیچ مقصری وجود ندارد. حتی در شرایطی که آمریکا صراحتاً وارد روند مذاکرات شده و در ضمن آن اقدامات تنش‌زایی هم انجام داده، باز هم برخی تحلیلگران داخلی می‌گویند باید به سمت «مذاکره فراگیر» رفت، بدون اینکه روشن کنند منظورشان از «فراگیر» چیست یا مشخص سازند که این مسیر دقیقاً چه چیزی را حل خواهد کرد؟

حال سؤال من این است که اگر فرض کنیم در ایران جمهوری اسلامی مستقر نبود و حتی رژیم صهیونیستی هم به رسمیت شناخته شده بود، آیا ایران در چنین شرایطی امکان غنی‌سازی هسته‌ای یا دستیابی به توان موشکی را داشت؟ ذهن بخش زیادی از جامعه به این سمت هدایت شده که تمام مشکلات، ناشی از حمایت جمهوری اسلامی از آرمان فلسطین است، اما حتی اگر چنین حمایتی وجود نمی‌داشت، آیا واقعاً رژیم صهیونیستی دست از پروژه‌های نظامی‌اش در منطقه برمی‌داشت؟

وی افزود: به باور من، رژیم صهیونیستی اهداف راهبردی مستقل و بلندمدتی را در منطقه دنبال می‌کند که اساساً ارتباطی با ماهیت نظام سیاسی ایران ندارد. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی علناً از ایده اسرائیل بزرگ سخن می‌گوید و حملات نظامی این رژیم به سوریه در دوره‌های مختلف، چه زمان اسد و چه زمان جولانی ادامه داشته است. همین رژیم در گذشته عراقِ تحت حکومت صدام را بمباران کرد و امروز هم همان رفتار را ادامه می‌دهد. با این همه، هنوز ذهنیت قالب این است که جمهوری اسلامی مقصر اصلی این تنش‌هاست. حتی بعضی تصور می‌کنند که اگر ایران رژیم صهیونیستی را به رسمیت بشناسد یا از آرمان فلسطین دست بکشد، مشکلاتش حل می‌شود. در حالی که به‌نظر می‌رسد اصل مسئله این نیست، بلکه آن‌ها یک نظم امنیتی و نظامی خاصی را برای منطقه طراحی کرده‌اند و می‌خواهند همه کشورها از جمله ایران، تابع آن باشند. برای مثال، اگر قرار باشد مصر جنگنده اف-۱۶ داشته باشد، حتماً اسرائیل باید اف-۳۵ داشته باشد. این منطق حتی درباره اردن نیز حاکم است. هدف آن‌ها تثبیت برتری راهبردی در کل منطقه است، نه فقط در برابر ایران جمهوری اسلامی. آیا شما با این نگاه موافقید؟ یا معتقدید که راه‌حل مسائل کنونی، اتخاذ یک تصمیم سخت و یا تغییر راهبردی در سیاست خارجی است، آن‌گونه که برخی از تحلیلگران مانند آقای معزی پیشنهاد می‌دهند؟»( از رسانه ها)

جاه طلبی های خامنه ای و سران پاسدار

مشکل کشورهای امپریالیستی غرب با جمهوری اسلامی این نیست که سران آن و طبقه ی حاکم بر آن مشتی حکومتگر فاسد و دزد و جنایتکار هستند. اگر آنان هزار بار بدتر از این بودند امپریالیست های اروپایی و آمریکایی آنها را می پذیرفتند. مشکل اصلی آنها سیاست های داخلی و منطقه ای آنان است. تصور آنان این است که سیاست های داخلی جمهوری اسلامی شرایط بقای این حکومت را از میان می برد و بمبی از بارورت درست می کند که هم از جنبه ی داخلی خطرناک است و هم از جنبه ی منطقه ای. هم شرایط ایران را به سوی شرایط انقلاب سوق می دهد و هم در صورتی که جنبش ها و انقلابی در ایران صورت گیرد تاثیرات آن در منطقه برای دولت های منطقه و منافع کشورهای امپریالیستی غرب خطرناک است.

از سوی دیگر جاه طلبی های جمهوری اسلامی در گسترش نفوذ حکومت شیعی و اسلامی خود و تبدیل شدن به قدرت بزرگ منطقه با سیاست های امپریالیست های غربی به ویژه تغییرات اخیر آن و از جمله گسترش«پیمان ابراهیم» و اینکه ظاهرا نقش دولت صهیونیسی اسرائیل در منطقه بیش از پیش شده است جور در نمی آید.     

جدا از اینها حکومت ولایت فقیه می خواهد بقای خود را تامین کند و به گفته ی خامنه ای «قرن ها» پابرجا بماند. این آرزوی احمقانه ای است در دنیایی که تحولات آن هر دم سرعت بیشتری می گیرد و نیز گرایش بشر به کندن از گذشته نسبت به گرایش های واپسگرا و از جمله  واپسگرایی مذهبی اسلامی که مرکز عمده ی آن هم خاورمیانه گشته است، بسیار قوی تر است. کافی است نگاهی به نسل های اخیر در کشورهای امپریالیستی غرب و نیز بسیاری از کشورهای زیرسلطه از جمله ایران که حکومت مذهبی تمامی امکانات را برای بارآوری یک نسل مذهبی مطیع داشت، بیندازیم.

حال وضعیت طبقه ی حاکم بر جمهوری اسلامی را با دولت شاه سابق و نیز دولت های مزدور خواه وابسته به امپریالیست های غربی و خواه وابسته به امپریالیسم روس مقایسه کنیم.

در مورد حکومت شاه سابق چنانچه برنامه های امپریالیستی حکومت شاه را مجاز می دانست که مثلا غنی سازی کند احتمالا چنین اجازه ای به وی داده می شد. چنانکه ساخت نیروگاه هسته ای بوشهر درآغاز به وسیله ی دولت امپریالیستی آلمان و شرکت زیمنس پیش رفت.

حکومت شاه در سازماندهی امپریالیستی بلوک غرب نقش معینی داشت. شاه یک نوکر تمام عیار و بنده و مطیع و حرف شنوی امپریالیست های غربی بود. آن زمان که سازماندهی امپریالیستی نقش بیشتری به عربستان سعودی سپرد شاه اطفاری در آورد که چرا نقش وی در منطقه کاهش یافته و تمام شد.

در مورد کشورهای زیرسلطه نیز جز یکی دو کشور معین در قاره ی آمریکا ( ونزوئلا و کوبا) که آنها نیز به هیچ وجه جاه طلبی های خامنه ای و سران سپاه را ندارند بقیه در چارت های جداگانه در نظام امپریالیستی کنونی بین المللی جای گرفته اند و عموما تابع بلوک امپریالیستی غرب یا شرق هستند. حتی دولت سلطنتی مرتجع کره شمالی نیز با وجود داشتن بمب اتمی خود را در چارچوب کشور خویش محصور کرده است و جز در مواردی معدود( برای نمونه همین فرستادن نیرو به کمک روسیه در جنگ اوکراین و یا در مواردی فروش سلاح) اقدام مهم دیگری علیه امپریالیست های غربی نکرده است.

 در مورد کلیه کشورهای هر بلوک امپریالیستی این اساسا اهمیت ندارد که در مواردی که تضادی بین یک دولت زیرسلطه و امپریالیست های حامی آن پدید می آید دولت زیرسلطه «مقصر» است یا نیست. این اهمیت دارد که ارباب( یا اربابان جهان) چه می گوید و چه می خواهد.

آنچه گفته شد نافی آن نیست که در برخی شرایط و برخی موارد دولت هایی زیرسلطه با اربابان خود در بیفتند و چند صباحی ساز مخالف زنند. در صورتی که این سازها از حد غرولندهای

معمول فراتر رود و منافع امپریالیست ها را در آن کشور و یا منطقه تهدید کند امپریالیست ها پرونده ی آن دولتی را که ساز محالف می زند خواهند بست(نگاه کنیم به کودتاهای امپریالیستی  در پاکستان). در مورد دولت های ملی همچون دولت مصدق که پشتیبانی مردمی دارند قضیه کیفیتا فرق می کند.

در مورد تضاد دولت زیرسلطه ی یک بلوک امپریالیستی با امپریالیسم رقیب نیز همه چیز بسته به نقش و جایگاه آن کشور در جدال های دو بلوک دارد. گاهی امکان جنگ است مانند مورد بحران موشکی کوبا در اکتبر سال 1962، و گاهی سازش است که حاکم می شود مانند سوریه در همین دوران کنونی.

 اما مشکل اساسی خامنه ای و دیگر سران ارتجاعی حکومت ولایت فقیه این است که در عین وابستگی به سیاست های روسیه و چین می خواهند میان تضادهای امپریاالیستی بند بازی کرده و جاه طلبی های اسلامی خود را پیش ببرند. این موجب شده که حتی امپریالیسم روسیه و نیز دولت مرتجع چین  به آن چندان اعتماد نکنند و تنها به عنوان برگی در بازی های خود با امپریالیست های رقیب از آن استفاده کنند. حکومت ولایت فقیه حکومتی در اینجا مانده و از همه جا رانده است!

درباره ی مساله ی فلسطین

در مورد مساله ی فلسطین باید توجه کرد که پشتیبانی از حقوق ملت فلسطین از سوی نیروهای انقلابی و مترقی جهان در چارچوب خواست های خود ملت فلسطین و به درجات و با توجه به طرح آنها از سوی نیروهای فلسطینی از رادیکال تا لیبرال صورت می گیرد و در خدمت آنهاست. همچنین بسیاری از دولت های جهان( امپریالیستی و زیر سلطه- دیپلماتیک و تصنعی و یا به نسبت و در چارچوب هایی واقعی) از خواست های ملت فلسطین پشتیبانی می کنند، اما پشتیبانی جمهوری اسلامی از ملت فلسطین نه به خاطر خود ملت فلسطین و نه در چارچوب خواست خود خلق فلسطین و مبارزات وی بلکه در چارچوب جاه طلبی های خامنه ای و سران پاسدار و در خدمت گسترش اسلام مورد نظرشان و دلایلی از این گونه صورت می گیرد.

برای نمونه این شعار که «راه قدس از کربلا می گذرد» چه ربطی به خواست ملت فلسطین دارد و یا «نابودی اسرائیل» که منظور از آن نابودی قوم یهود است چه ربطی به خواست ملت فلسطین دارد که خواهان گرفتن سرزمین غصب شده ی خود برقراری حکومت ملت فلسطین و زندگی در کنار دیگر قوم ها از جمله قوم یهود است.

ما نمی دانیم که ملت فلسطین در صورتی که سرزمین حقه ی خود را به دست آورد چه تصمیمی در مورد کشوری به نام اسرائیل خواهد گرفت. آیا به یهودیان اجازه خواهد داد که در بخشی از این سرزمین دولتی به نام اسرائیل داشته باشند و در آن در کنار کشور فلسطین زندگی کنند و یا فلسطینان و یهودیان با هم در یک کشور واحد به نام فلسطین و با حفظ حقوق خود به زندگی ادامه خواهند داد. تمامی نیروهای پیشرو در پشتیبانی از حقوق خلق فلسطین باید تابع خود این خلق و نیروهای انقلابی و مترقی آن باشند و نه سر خود هر شعاری که دل شان خواست بدهند و برای خلق فلسطین نسخه بپیچند.(1)

 شعارهایی مانند آنچه در بالا آوردیم، بیش از چهار دهه است از سوی سران جمهوری اسلامی شنیده می شودو اکنون بیش از سه دهه است که خامنه ای و باند حاکم به تسلیح نیروهای متحجراسلامی در منطقه و در میان ملت فلسطین پرداخته اند. روشن است که این سیاست ها نه تنها ربطی به مناقع خلق فلسطین ندارد بلکه با مخالفت امپریالیست ها روبرو می شود، چنان که شده است. این سیاست ها قرار است که تنها منافع سران جمهوری اسلامی و بقای بیشتر آنها را تامین کند.

«ظلم» جمهوری اسلامی به امپریالیست ها و یا«مقصر» بودن امپریالیست های اروپای غربی و آمریکا

در جهان امروز یک نظام بر جهان حاکم است: نظام امپریالیستی. یک قطب آن امپریالیست های غربی و ژاپن هستند و قطب دیگر آن امپریالیسم روسیه و اقمار محدود آن. دولت چین نیز در پی منافع خویش در اقتصاد در کنار امپریالیست های غربی و مطیع آنهاست چندان که بدون سرمایه گذاری های امپریالیست های غربی در اقتصاد چین این اقتصاد اگر هم فرو نپاشد دچار هزار و یک مشکل خواهد شد( و این امر وابستگی اقتصادی به امپریالیست های غربی را به وجود آورده است)، و در سیاست می خواهد استقلال خود را از امپریالیست های غربی از طریق در کنار امپریالیسم روسیه قرار گرفتن حفظ کند( امری که تا حدودی نتیجه وجود اقتصادی سرمایه داری دولتی و نقش دولت به عنوان سرمایه گذار در اقتصاد کنونی چین است).

در چنین جهانی هیچ کشوری نمی تواند مستقل باقی بماند مگر اینکه حکومتی از آن طبقه ی کارگر و یک جمهوری انقلابی دموکراتیک خلق و نهایتا حکومتی سوسیالیستی باشد.

در مورد چنین حکومتی نیز و بسته به این که در چگونه شرایط بین المللی( انقلابی و یا رکودعمومی) و چگونه کشوری ایجاد شود( بزرگ یا کوچک، قوی یا ضعیف، پرچمعیت یا کم جمعیت) شرایط حفظ استقلال اقتصادی و سیاسی از سخت تا بسیار سخت نوسان خواهد کرد و به احتمال زیاد بقای چنین حکومتی مشروط به گسترش آن، یعنی بروز انقلاب ها و برقراری حکومت های دموکراتیک خلق حداقل در منطقه ای که در آن وجود دارد خواهد بود.

 براین مبنا در مورد کشورهایی که حکومت های ارتجاعی( از دیکتاتوری تا استبدادی) دارند این تعیین کننده نیست که مثلا آنها در رابطه با کشورهای دیگر مقصرند و یا مقصر نیستند و بیانی نکاتی از این گونه که مگر«جمهوری اسلامی در این ۴۵ سال چه ظلمی به آلمان، فرانسه یا انگلستان کرده که این‌چنین علیه کشورمان صف‌آرایی کرده‌اند» جز بیان نادانی تحلیل گر از اوضاع  بین المللی و سرگشتگی اش در خیالات واهی نیست، بلکه این است که در سازماندهی اقتصادی- سیاسی و فرهنگی و ژئوپلتیکی امپریالیستی جهان چه نقشی را اجرا می کنند. مطیع اوامر اقتصادی و سیاسی امپریالیست ها و برنامه های نهآآنها هستند و یا می خواهند برنامه های محلی و منطقه ای خود را اجرا کنند.

در نظام امپریالیستی یحث بر سر«ظلم» دولت مرتجع کشور زیرسلطه به کشور امپریالیستی نیست.(2) صحبت بر سر«مقصر» بودن و نبودن نیست. بحث نظامی بین المللی است که حاکم است. نظامی استثمارگر و متجاوز و به غایت ارتجاعی و کثیف، نظامی گندیده و محتضر. بنابراین در اینجا بحث هایی مانند برحق بودن یک حکومت ارتجاعی در فلان یا بهمان مورد( مانند بیرون رفتن آمریکا از برجام و یا نپذیرفتن حق غتی سازی و غیره) ملاک نیست. ملاک این است که این حکومت در سازماندهی اقتصادی و سیاسی و فرهنگی سرمایه داری امپریالیستی جهان چه  جایگاه و نقشی را دارد، و در اینجا نظر امپریالیست ها حائز اهمیت است و نه نظر حکومت کشور زیرسلطه.

باید در نظر داشت که ما در مورد حکومتی ارتجاعی صحبت می کنیم. یعنی حکومتی که از یک نظام اقتصادی- اجتماعی و سیاسی - فرهنگی عقب مانده و ارتجاعی دفاع می کند.

خامنه ای با جمهوری اسلامی اش در هر دو مورد بحث یعنی خواه در انطباق با خواست ها و منافع امپریالیست ها و خواه در مورد  انطباق با خواست های مردم کشور خود بازنده است. برای تمامی طبقات خلقی ایران و در صدرشان کارگران و کشاورزان ایران جز استثمار و ستم و جنایت و استبداد و فلاکت و بدبختی چیزی به همراه نداشته است و در قبال امپریالیست ها به ویژه امپریالیست های آمریکایی و غربی به دلیل جاه طلبی های بی خاصیت خود که تنها منافع لایه ی نازکی از طبقه ی حاکم را برآورده می سازد در بیشتر موارد جز دردسر(دردسری که به منافع خلق ایران ضربه زده) چیز دیگری به همراه نداشته است. جمهوری اسلامی را نه خلق کشور ایران می خواهد و نه با این سیاست هایش امپریالیست ها.

حکومت ولایت فقیه حکومتی هوچی و رسوا است.  مبارزه اش علیه خلق ایران راستین و جدال اش با دولت های غربی عموما توخالی و پوچ است.

برای توده های مردم و پیشروان انقلابی و مترقی آن این مساله که آیا در مورد برجام حق با حکومت جمهوری اسلامی است یا دولت آمریکا اصلا اهمیتی ندارد. اگر حق به جمهوری اسلامی داده شود، ظاهر باید این نیز پذیرفته شود که مثلا مردم به همراه جمهوری اسلامی وارد جنگ با آمریکا و اسرائیل  شوند و این چیزی نیست که  در حال حاضر هیج یک از طبقات خلقی ایران بخواهند.

به واقع خلق ایران و نیروهای پیشرو آن حاضر نیستند هزینه ای برای جاه طلبی های این حکومت بدهند. این است که از وی می خواهند هر چه سریع تر پای میز مذاکره برود حال چه در فلان و بهمان مساله حق با وی باشد یا نباشد.

چنان که گفتیم مساله از جهت خارجی بر مبنای سازماندهی امپریالیستی می چرخد و سران جمهوری اسلامی که خود عمیقا مرتجع و وابسته به این سازماندهی جهانی هستند، کسانی و نیرویی نیستند که بتوانند با این سازماندهی مبارزه کنند.

 

هرمز دامان

نیمه ی نخست شهریور 1404

یادداشت ها

1- صجت بر سر بحث و مجادله در مورد این که فلان برنامه برای پیشیرد منافع طبقه ی کارگر فلسطین و جهانی بهتر است یا بهمان برنامه نیست. چنین مجادلاتی بین نیروهای انقلابی وابسته به طبقه ی کارگر و دیگر طبقات انقلابی و مترقی همواره می تواند وجود داشته باشد.

2- «ظلم» به دولت امپریالیستی از جانب دولت مرتجع زیرسلطه! جمهوری اسلامی و سران آن نیرویی و در جایگاهی نیستند که بتوانند «ظلمی» به امپریالیست ها کنند. اگر هم بخواهبم از «ظلم» های جمهوری اسلامی به امپریالیست های اروپای غربی نام ببریم باید از ماجراجویی ها و همین راه انداختن دسته های مزدور در کشورهای عراق و سوریه و لبنان و فلسطین  و فرستادن پهپاد به روسیه برای به کار بردن در جنگ اوکراین نام ببریم.

 

درباره ی بیانیه ی جبهه ی اصلاحات و واکنش های به آن

 

در پی بیانیه های صادر شده از جانب اصلاح طلبان درون حکومتی ( پزشکیان و روحانی) و بیرون حکومتی( قدیانی و تاجزاده و موسوی ) بیانیه ای هم در تاریخ 26 مرداد جاری از جانب جبهه ی اصلاحات داده شد.

در این بیانیه اصلاح طلبان با دنبال کردن سیاست «اصلاح از درون» (یعنی نه تغییر حکومت از بیرون کشور به وسیله ی برنامه ریزی خارجی و تجاوز خارجی و نیز نه تغییر حکومت از بیرون حکومت به وسیله ی جنبش توده ای و انقلاب) و همچنین پیشنهاد« آشتی ملی» به تحلیل وضعیت داخلی و خارجی کشور پرداخته و راه برون رفت از وضعیت را تغییر در یک سری سیاست های داخلی و خارجی دانسته و خواست هایی را در این مورد طرح کرده اند.

این خواست ها نسبت به آنچه دیگر اصلاح طلبان به ویژه اصلاح طلبانی مانند تاجزاده طرح کرده بودند نکته ی تازه ای در بر ندارد.

این خواست ها عبارتند از«حذف نظارت استصوابی»،«بازگشت به اصل حاکمیت مردم از طریق برگزاری انتخابات آزاد»، «پایان دادن به تنش زایی و انزوای بین‌المللی» و در کنار آن«اعلام عفو عمومی و آزادی همه زندانیان سیاسی، عقیدتی و فعالان مدنی» ، «آزادی حجاب»، «انحلال نهادهای موازی»، «بیرون رفتن سپاه و نیروهای اطلاعاتی از امور اقتصادی»، «اعلام آمادگی تعلیق داوطلبانه غنی‌سازی و پذیرش نظارت‌ آژانس انرژی اتمی در قبال رفع کامل تحریم‌ها»، برقراری رابطه ی با امپریالیست های غربی و کشورهای منطقه و«فراهم کردن بستر برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی». اهداف نهایی این خواست ها «توسعه پایدار، بازسازی سرمایه اجتماعی و تعامل عزتمندانه با جهان» است.

این خواست ها نسبت به خواست های کسانی همچون قدیانی و تاجزاده و حتی موسوی نیز سقف پایین تری را نشان می دهند.

مشکل اصلی جبهه ی اصلاحات

آنچه مشکل جبهه ی اصلاحات و اصلاح طلبان حکومتی – و نیز بخش هایی از اصلاح طلبان غیرحکومتی - است جدا از توقع شان از توده ها برای جدال در چارچوب حکومت کنونی و تلاش برای اصلاح آن و نه گذر از آن و طرح یک جمهوری دموکراتیک بورژوایی چنان که در طرح قدیانی( «جمهوری دموکراتیک سکولار») می بینیم، ناتوانی در پیگیری خواست ها و تحقق عملی آنهاست. طرح خواست ها هزینه ای آنچنانی ندارد. در بدترین حالت چندتایی ناسزا از جانب خامنه ای و سران اصول گرای روحانی و پاسدار می شنوند و اتهاماتی متوجه آنها می شود و سپس زبان در کام می کشند. اما همین حضرات تا دوباره پیشنهادی از جانب خامنه ای و اصول گرایان به آنها می شود با سر و دست می دوند و در برنامه های آنها برای سرکوب مردم جای می گیرند. نمونه اش هم پذیرش کاندید شدن پزشکیان برای ریاست جمهوری است. زمانی که اصول گرایان پس از جنبش ژینا کارشان گره خورده بود و نیز تهدیدهای خارجی ببشتر می شد اینها دویدند و پذیرفتند که سد جلوی مردم شوند تا به قول عباس عبدی از عناصر مهم این دسته«یخ قهر مردم با صندوق» ( یا در واقع با حکومت) را آب کنند. اکنون بیش از پیش مشخص شده که خامنه ای آنها را پیش انداخته تا حل مسائل اقتصادی یعنی« تورم افسارگسیخته، رکود تولید، سقوط ارزش پول ملی و فرار سرمایه» و غیره را هم به گردن آنها بیندازد و نیز تا حدودی مسائل سیاست خارجی را پیش برد. حال آنکه می دانیم اصلاح طلبان در حالی که قدرت اصلی در دست همان هایی است که موجب اصلی این مسائل و مشکلات هستند نمی توانند مسائل مورد نظر را طبق برنامه ی خود حل و فصل کنند.

در هر صورت این گونه بیانیه ها و طرح این گونه خواست ها- که به هیچ وجه سقف خواست های توده ها که مدت هاست خواهان سرنگونی حکومت ولایت فقیه می باشند نیستند- دردی از دردها دوا نخواهد کرد مگر آنکه برنامه ی عملی برای تحقق آنها وجود داشته باشد و اعمال معینی برای تحقق آنها سازمان داده شود و این کاری است که از جبهه ی اصلاحات بر نمی آید.

موضع گیری دو جریان مرتجع در مقابل  بیانیه ی جبهه ی اصلاحات

به هر حال آنچه در این جا مد نظر ماست نه تاکید بر ناتوانی اصلاح طلبان حکومتی و حتی بیرون حکومتی در تحقق خواست های عمدتا لیبرالی شان بلکه موضع گیری دو جریان مرتجع در مقابل بیانیه ی آنهاست.  از یک سو باند خامنه ای و سران سپاه و به طور کلی جناح اصول گرایان راست که طرفداران اصلی استبداد دینی کنونی هستند و از سوی دیگر سلطنت طلبان و پادشاهی خواهان که خواهان استبداد شاهی و سلطنتی هستند.

سلطنت طلبان

تکلیف سلطنت طلبان روشن است. آنها اسم هر نیرویی بیاید که گمان کنند ممکن است جایگزینی برای حکومت ولایت فقیه و جمهوری اسلامی باشد به سرعت واکنش نشلن می دهند و به اصطلاح به تک و تو می افتند که زیر آب جریان مزبور را بزنند تا مبادا جایگاهی میان مردم پیدا کند و آنها برای تغییر به آن جریان امید ببندند( این تفاله ها گمان می کنند مردم به پادشاهی خواهان و سلطنت طلبان امید بسته اند!)، و از سوی دیگر مبادا توجه اربایان امپریالیست آنها را جلب کنند و این اربابان به جای نوکری سلطنت طلبان و پادشاهی خواهان نوکر دیگری را دست و پا کنند.

باند خامنه ای

و اما به باند خامنه ای و سران سپاه و کلا اصول گرایان توجه کنیم.

پیشاپیش باید اشاره کنیم که لحن بخشی از این نقادی ها بسیار آرام و ملایم و با ژست های سالوسانه و نصیحت گونه است که نشان می دهد خامنه ای و سران سپاه و کلا جناح راست اصول گرایان در اوضاع کنونی به وجود پزشکیان در راس دولت و کلا به همکاری اصلاح طلبان راست و میانه نیاز دارند و احتمالا ترس از استعفای پزشکیان و یا دنبال کردن موسوی و تاجزاده از سوی مردم آنها را در شوک فرو برده است.   

اما درباره این باند و جناح مرتجع:

این ها مسبب اصلی تمامی وضعیت اقتصادی کنونی و فلاکت کارگران و کشاورزان و طبقات میانی هستند اما واکنش آنها به بیانیه ی جبهه ی اصلاحات به گونه ای است که انگار تا کنون قدرت در دست اصلاح طلبان بوده و مسبب اصلی وضعیت کنونی آنها هستند و نه این مومیایی ها و تفاله های قرون و اعصار. به برخی از واکنش های آنها توجه کنیم:       

ستون پنجم امپریالیست ها در کجاست؟

مرتجع کثیف شریعتمداری نوچه و پادوی خامنه ای در روزنامه کیهان تیتر زد:

«بیانیه جبهه اصلاحات، یا ترجمه فارسی سخنرانی نتانیاهو.»

 این مردک فاسد اصلاح طلبان را ستون پنجم اسرائیل و آمریکا می خواند در حالی که ستون پنجم را باید در سازمان اطلاعات و سازمان حفاظت اطلاعات سپاه و دیگر ارگان های امنیتی، نظامی و سیاسی جستجو کرد که عموما و به ویژه در دو دهه ی اخیر بارها تصفیه شده و اصلاح طلبان از آنها بیرون شده و یا بیرون آمده اند.

حضرات مرتجعین امثال شریعتمداری: آیا شما پست های مهم اطلاعاتی و نظامی را در اختیار کسانی قرار می دهید که جزو باندهای شما نیستند؟ اگر قرار نمی دهید که نمی دهید روشن است که ستون پنجم در میان باند خامنه ای و سران سپاه و نیز سازمان های اطلاعاتی و نظامی و سیاسی خود شما هستند!

مسببان اصلی وضع اقتصادی کنونی

صادق محصولی، دبیرکل جبهه پایداری:

«آنها از مردمی دم می‌زنند که روزانه نتیجه دروغ و بی‌حاصل بودن شعارهایی از قبیل «نه غزه نه لبنان» و «گلابی‌های برجام» و «عدم وقوع جنگ در صورت پیروزی نامزد اصلاح‌طلبان» به‌ جای کمک و تمرکز بر حل مشکلات معیشتی مردم را می‌بینند و تجربه می‌کنند.»

محصولی مرتجع از « به جای کمک و تمرکز بر حل مشکلات معیشتی» مردم حرف می زند در حالی که آن که مسئول اصلی این مشکلات معیشتی است و اجازه ی حل آنها را نداده و روز به روز وضع را بدتر گردانیده در درجه ی نخست و ییش از همه خود همین باند خامنه ای و سران سپاه و نیز اصول گرایانی مانند جریان پایداری ها هستند که مهم ترین ارگان ها و پست ها و مهم ترین منابع کشور را در دست دارند.

عبدالله گنجی از اصول گرایان:

«آنچه از این جریان( منظور جبهه ی اصلاحات است) صادر می‌شود نه دغدغه معیشت و اقتصاد مردم( و لابد شما «دغدغه معیشت و اقتصاد مردم» را دارید!) بلکه تلاشی برای بازگشت به قدرت یا عبور از نظام دینی است. این تصور که صرف طرح چنین اظهاراتی بتواند برای آنان دستاورد اجتماعی به همراه داشته باشد، اشتباه است.»

چنانکه دیده می شود پرسش اصول گرایان از اصلاح طلبان این است که چرا «دغدغه ی معیشت و اقتصاد مردم» را ندارید!

از یک سو تمامی شریان های اقتصادی را در دستان بنیادها و سپاه متمرکز کرده اند و با دزدی ها و اختلاس ها اقتصاد را به لجن کشیده اند و از سوی دیگر دایه ی دلسوزتر از مادر برای  مردم شده و به اصلاح طلبان که اگر هم نقشی در این وضعیت داشته باشند به این علت که جایگاهی که در سی و اندی سال اخیر در ارکان اقتصادی و سیاسی کشور داشته اند بی تردید قابل قیاس با جایگاه و نقش باند خامنه ای و سران سپاه و دیگر همدستان شان نیست، می گویند چرا شما دغدغه ی اقتصاد ندارید!

و نکته این است که همین ها اصلاح طلبان و پزشکیان را جلو انداختند تا مثلا حل مشکلات اقتصادی را گردن آنها گذارند و آنها را سد سپر خود مقابل مردم کنند، و جالب این که بخشی از راست ترین و لفت و لبس ترین اصلاح طلبان( که برخی از آنها به همین بیانیه جبهه ی اصلاحات هم می تازند) با پذیرش این مسئولیت و در خدمت به باند تبهکار خامنه ای و سران کثیف و جنایتکار سپاه، این نقش کثیف مقابله با جنبش توده ای و سد شدن مقابل توده ها را پذیرفتند.

مساله ی پایان دادن به وضع «نه جنگ و نه صلح»

خبرگزاری تسنیم:

«در حالی که طرف غربی یک جنگ ۱۲ روزه به ایران تحمیل کرده است، این جبهه با صدور بیانیه‌ای به دشمن پاس‌گل می‌دهد و به ایران اتهام‌زنی می‌کند. این رویکرد مشابه با موضع‌گیری نهضت آزادی پس از فتح خرمشهر در سال ۶۱ است؛ جایی که آنها پس از پیروزی بزرگ ایران در بازپس‌گیری خرمشهر خواستار توقف جنگ بودند درحالی که هنوز متجاوز تنبیه نشده بود و انگیزه‌ها برای حمله مجدد از جانب صدام به ایران وجود داشت.»( و لابد حالا شما می خواهید متجاوزان یعنی اسرائیل و آمریکا را تنبیه کنید!؟)

کافی است که به ادامه و پایان جنگ و آنچه خمینی و جریان حاکم در آن دوره انجام داد بنگریم  تا روشن شود که ادامه ی جنگ برای «تنبیه متجاوز» نبوده است.

شما حتی نتوانستید غرامت از عراق بگیرید! به جای آن از جنگ که خمینی آن را «نعمت» خواند استفاده کردید تا تمامی جنبش های توده ای و مبارزان پیشرو را سرکوب کنید! پایان جنگ نیز شکست شما و نوشیدن جام زهر از یک سو و اعدام هزاران زندانی سیاسی از سوی دیگر بود. جنگ شما کثافات قرون و اعصار کمتر با عراق بود و بیشتر با توده های مبارز و پیشروان انقلابی.

مساله ی رابطه با کشورهای امپریالیستی

جز آنچه در بالا اشاره شد خامنه ای و مرتجعین پلید حاکم و نوچه هاشان در روزنامه ها و تلویزیون، اصلاح طلبان را به گرایش به سوی غرب متهم می کنند که در مورد بخش هایی از آنها( به طور کلی اصلاح طلبان حکومتی راست و کارگزاران و نیز جریان عدالت و توسعه) درست است، اما خودشان تا مغز استخوان پادو و بنده ی روسیه ی پوتین و چین شی جین پین یعنی مرتجعینی همپایه ارتجاع امپریالیست های غربی هستند و آماده ی هر گونه پابوسی و چاکر منشی و خدمتگزاری برای آنها. 

 به طور کلی علت اساسی بروز هزار و یک مشکل اقتصادی و سیاسی و فرهنگی داخلی و خارجی و تخریب کشور باند ریاکار و دزد و جنایتکار خامنه ای و شرکای پاسدار هستند و برای همین هم توده ها خواهان گذر از حکومت ولایت فقیه و جمهوری اسلامی هستند و نه دنباله روی از اصلاح طلبان که بخش های مهمی از آنها فکر گذر از جمهوری اسلامی را به مخیله ی خود راه نمی دهند.

تفاوت کیفی یک حکومت فاسد با یک حکومت انقلابی دموکراتیک

آنچه در بالا در مورد مشکلات کشور و حل و فصل آنها گقته شد به این معنا نیست که اگر این باند و چناح فاسد و کثیف و کلا طبقه ی حاکم از قدرت به زیر کشیده شوند و حکومت ولایت فقیه برچیده شود و در بهترین حالت یک جمهوری دموکراتیک خلق به رهبری طبقه ی کارگر برقرار گردد همه ی مسائل اقتصادی و سیاسی و فرهنگی داخلی و یا روابط با دولت های امپریالیستی و دولت های مرتجع منطقه به ساده گی حل و فصل شده و همه چیز برای کارگران و کشاورزان و طبقات میانی نور الی نور خواهد شد.

خیر! با توجه به ساخت اقتصادی عقب مانده و زیر سلطه ی اقتصاد و حکومت استبداد دینی و نیز تخریب هولناکی که جمهوری اسلامی در طی چهل و پنج سال اخیر به بار آورده، برقراری یک دولت انقلابی - دموکراتیک به رهبری طبقه ی کارگر در حالی که مسائل و مشکلات بنیادی ساخت اقتصادی و سیاسی - فرهنگی را به طریق انقلابی حل خواهد کرد و احساس سروری بر خود و زندگی خود و غرور و عزت نفس را به کارگران و کشاورزان و توده های محروم و ستمدیده باز خواهد گرداند، اما بی شک محبور خواهد بود که با مشکلات فراوانی که در همه ی زمینه ها خواه داخلی و خواه خارجی وجود دارد و یا ایجاد خواهد شد و چه بسا به سبب برقراری یک حکومت  دموکراتیک مردمی بخشی از این مشکلات و از برخی جنبه ها بسیار صعب تر از مشکلات کنونی باشد درگیر شود. اما بین یک حکومت انقلابی با یک حکومت ارتجاعی تفاوت بسیار عمیق است.

 تفاوت کیفی و اساسی بین یک حکومت مرتجع و یک حکومت انقلابی این است که در حکومت مرتجع و کلا نظام های سرمایه داری بوروکراتیک- کمپرادور و سرمایه داری، تمامی مشکلات و مصائب و محرومیت ها به دوش کارگران و زحمتکشان انداخته می شود و همه چیز به ویرانی و توده های کارگر و زحمت کش را به فلاکت سوق می دهد در حالی که در یک حکومت انقلابی نخست این که توده های کارگر و زحمتکش و خلق صاحبان حکومت و آن را از آن خود می دانند و در نتیجه از دل و جان با مصائب و مشکلات که خواه در تلاش برای تغییر انقلابی ساخت اقتصادی و سیاسی و فرهنگی به وجود می آید و خواه در نتیجه ی مداخلات امپریالیستی تحمبل می شود به نبرد بر می خیزند؛ و دوم اینکه  در مبارزه و تلاش شان برای دگرگون کردن انقلابی حامعه، آینده ای بهتر برای خود و فرزنداشان را در افق و چشم انداز مشاهده می کنند.

آنچه توده ها با گذر از حمهوری اسلامی دنبال آنند چنین حکومتی است و تنها چنین حکومتی توان پاسخگویی به مشکلات و مسائل کنونی را دارد و نه حکومت هایی از جنس حکومت سلطنت طلبان و یا حتی اصلاح طلبان.

گروه مائوئیستی راه سرخ

ایران

3 شهریور 1404